Trwające całe życie zaburzenie autoimmunologiczne, celiakia, wpływa na jelito cienkie, które jest wywoływane przez spożycie glutenu. Zdarza się, że jest to przewlekła choroba, która może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, jeśli nie jest leczona.
Zwykle charakteryzuje się odpowiedzią immunologiczną na gluten, białko występujące w pszenicy, jęczmieniu i życie. Kiedy osoby z tą chorobą je spożywają, ich układ odpornościowy reaguje atakowaniem jelita cienkiego, co prowadzi do stanu zapalnego i uszkodzenia wyściółki jelita, co z kolei upośledza wchłanianie składników odżywczych z pożywienia.
Jakie są główne przyczyny celiakii?
Czynniki genetyczne mają przewagę w rozwoju tej trwającej całe życie choroby. Osoby, które mają określone markery genetyczne, zwłaszcza geny antygenu ludzkich leukocytów (HLA), są bardziej narażone na rozwój choroby. Należy jednak zauważyć, że nie u każdego z tymi markerami genetycznymi rozwinie się celiakia, co wskazuje, że inne czynniki są zaangażowane w jej wyzwalanie.
Gluten jest głównym wyzwalaczem diagnozy, więc kiedy osoby z celiakią spożywają żywność zawierającą gluten, taką jak chleb, makaron lub wypieki, wywołuje to odpowiedź immunologiczną. Białka glutenu są rozkładane na mniejsze fragmenty, które układ odpornościowy rozpoznaje jako szkodliwe, co prowadzi do ataku na wyściółkę jelita cienkiego.
Odpowiedź autoimmunologiczna i wyzwalacze środowiskowe
W celiakii odpowiedź immunologiczna jest skierowana przeciwko tkankom własnym organizmu, a konkretnie jelicie cienkim. Układ odpornościowy błędnie identyfikuje gluten jako zagrożenie i rozpoczyna atak, uszkadzając kosmki, które są podobnymi do palców wypustkami wyściełającymi jelito cienkie.
Ta odpowiedź immunologiczna wywołuje stan zapalny, który powoduje różne objawy i powikłania u osoby cierpiącej na tę chorobę.
Podczas gdy czynniki genetyczne są pierwszorzędne, czynniki środowiskowe są również kluczowe w rozwoju choroby. Czynniki takie jak czas wprowadzenia glutenu we wczesnym dzieciństwie, czas karmienia piersią, infekcje żołądkowo-jelitowe i skład mikrobiomu jelitowego mogą mieć duży wpływ na ryzyko rozwoju choroby.
Diagnoza i objawy
Rozpoznanie stanu obejmuje połączenie badań krwi, takich jak testy serologiczne na obecność określonych przeciwciał, oraz biopsję jelit w celu oceny uszkodzenia jelita cienkiego. Testy te pomogłyby w ustaleniu, czy dana osoba cierpi na tę chorobę, czy nie.
Typowe objawy celiakii to ból brzucha, biegunka, wzdęcia, utrata masy ciała, zmęczenie i niedobory składników odżywczych, ale mówi się, że objawy różnią się znacznie u poszczególnych osób.
Leczenie i zarządzanie
Jedynym skutecznym sposobem leczenia celiakii jest dieta bezglutenowa przez całe życie, a poprzez całkowite wyeliminowanie glutenu osoby z tą chorobą byłyby w stanie opanować objawy i pozwolić na wyleczenie jelita cienkiego.
Niezbędna jest ścisła współpraca z pracownikiem służby zdrowia lub zarejestrowanym dietetykiem, aby zapewnić dobrze zbilansowaną i pożywną dietę bezglutenową, która zagwarantuje, że dana osoba nie utraci innych ważnych składników odżywczych.
Potencjalne komplikacje w życiu codziennym
Życie z tą chorobą wywarłoby głęboki wpływ na codzienne życie zdiagnozowanej osoby. Przestrzeganie ścisłej diety bezglutenowej wymaga starannego planowania, czytania etykiet i świadomości ukrytych źródeł glutenu, które mogą wpływać na interakcje społeczne, spożywanie posiłków i podróżowanie.
Nieleczona celiakia prowadziłaby do różnych powikłań, takich jak niedożywienie, osteoporoza, bezpłodność, zaburzenia neurologiczne i zwiększone ryzyko zachorowania na niektóre rodzaje nowotworów, dlatego tak ważne jest szybkie rozpoznanie i leczenie choroby, aby zapobiec długotrwałym konsekwencjom zdrowotnym.
Dodaj komentarz