In een baanbrekende observationele studie uitgevoerd in Spanje, werpen onderzoekers licht op de fascinerende wereld van ‘SuperAgers’. Deze uitzonderlijke individuen van in de tachtig beschikken over cognitieve vaardigheden die vergelijkbaar zijn met die van individuen die drie decennia jonger zijn. De studie, die de grootste in zijn soort is, bracht belangrijke verschillen in levensstijl aan het licht die kunnen bijdragen aan de opmerkelijke mentale scherpte van deze oudere volwassenen.
De term “SuperAger” is bedacht door het Northwestern SuperAging-programma en verwijst naar personen ouder dan 80 jaar die uitgebreide cognitieve tests ondergaan. Om in aanmerking te komen als SuperAger, moet het geheugen van een persoon even goed of zelfs beter zijn dan dat van cognitief normale individuen van in de vijftig en zestig. Verbazingwekkend genoeg voldoet slechts ongeveer 10% van de aanvragers aan dit criterium.
De uitzonderlijke eigenschappen van SuperAgers
SuperAgers delen verschillende gemeenschappelijke kenmerken die bijdragen aan hun uitzonderlijke cognitieve vaardigheden. Eerst en vooral hebben ze de neiging om dikkere hersenschors te hebben – de hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor geheugen, besluitvorming en denken – in vergelijking met mensen van in de vijftig en zestig. Hun cortices krimpen ook langzamer, waardoor ze het typische verouderingsproces trotseren.
Naast hun neurobiologische voordelen vertonen ze bepaalde gedragspatronen. Ze behouden een positieve kijk op het leven, dagen hun hersenen regelmatig uit door te leren en te lezen, en blijven vaak doorwerken tot ver in de 80. Ze zijn ook vaak sociaal actief, omringd door een netwerk van familie en vrienden, en doen vrijwilligerswerk binnen hun gemeenschap. Ze geven met name ook prioriteit aan lichaamsbeweging en leiden een actieve levensstijl.
De Spaanse studie over SuperAgers
De Spaanse studie, gepubliceerd in het tijdschrift The Lancet Healthy Longevity, volgde een groep van 64 SuperAgers en 55 cognitief normale oudere volwassenen als onderdeel van het Vallecas Project, een langetermijnonderzoeksproject naar de ziekte van Alzheimer in Madrid. In de loop van vier jaar ondergingen de deelnemers hersenscans, bloedtesten en verschillende levensstijl- en cognitieve beoordelingen.
Belangrijkste bevindingen
De studie onthulde intrigerende resultaten die SuperAgers onderscheiden van hun tegenhangers. Ze vertoonden een groter volume grijze stof in hersengebieden die verband houden met cognitief functioneren, ruimtelijk geheugen en algemeen geheugen. Bijzonder opvallend waren de veranderingen die werden waargenomen in het volume grijze stof in regio’s die verband houden met motorische activiteit, beweging en geheugen.
Bovendien bleek uit de studie dat SuperAgers lager scoorden dan typische oudere volwassenen op depressie- en angstmetingen. Geestelijke gezondheidsproblemen , zoals depressie, zijn bekende risicofactoren voor cognitieve achteruitgang en dementie. Ze meldden ook hogere niveaus van fysieke activiteit op middelbare leeftijd, benadrukten het belang van een goede nachtrust en toonden onafhankelijkheid in hun dagelijks leven. Met name slecht slapen is een belangrijke risicofactor voor cognitieve achteruitgang.
Onderzoek naar de beschermende factoren
De genetische aanleg van SuperAgers om tot op hoge leeftijd scherp te blijven, is een onderwerp van interesse. Autopsies van gedoneerde SuperAger-hersenen hebben grotere, gezondere cellen in de entorhinale cortex onthuld – een hersengebied dat vroeg in de ziekte van Alzheimer is aangetast. SuperAger-hersenen bevatten ook een groter aantal von Economo-neuronen, een zeldzaam type hersencel waarvan wordt aangenomen dat het snelle communicatie tussen de hersenen mogelijk maakt.
De bevindingen van de studie bieden hoop en waardevolle inzichten voor mensen van in de dertig en veertig die hun hersengezondheid op de lange termijn willen verbeteren. Door een levensstijl aan te nemen die regelmatige lichaamsbeweging , stressvermindering en andere gezonde gewoonten omvat, kunnen individuen mogelijk hun cognitieve vaardigheden optimaliseren naarmate ze ouder worden. De resultaten van de studie benadrukken het belang van het behouden van fysieke fitheid, het verminderen van cardiovasculaire risico’s, prioriteit geven aan geestelijke gezondheid en het zoeken naar geschikte zorg voor stemmingsstoornissen.
Geef een reactie